Waarom hard en soft skills al jarenlang verkeerd worden geïnterpreteerd

Uit een sollicitatieprocedure komen twee ontzettend goede kandidaten. Het cv van de ene kandidaat past voor 100% bij de functie, alleen twijfel je over een match met het team. De andere kandidaat past geweldig in je team, maar het cv is nét niet perfect. Wie kies je?

Hard is nodig, soft is voor watjes

Hard en soft skills. We hebben allemaal wel een beeld bij die termen. Hard skills gaan over technische kennis en vaardigheden die nodig zijn voor het uitvoeren van een functie. Soft skills gaan meer over kennis en vaardigheden in de omgang met mensen. Hard skills worden gezien als noodzakelijk, die kun je niet missen, het minimale vereiste. Soft skills staan daar tegenover: handig om te hebben, geen pure noodzaak, nice to have. Maar weet je wat de grap is? Het is precies andersom. Focus op soft skills wordt vaak letterlijk als ‘soft’ gezien. Terwijl ze moeilijker te leren zijn en veel bepalender voor succes.

We leren het niet

In trainingen zie ik het terug. Vaak hebben deelnemers doelen die gericht zijn op het ontwikkelen van soft skills. ‘Ik zou willen dat ik me beter kan uitdrukken’, ‘ik zou willen dat ik meer voor mezelf kan opkomen’, ‘ik zou willen dat ik zelfverzekerder ben’. Het gaat om people-management skills, sociale en niet-technische vaardigheden die we willen leren. Dat is logisch, want het zijn precies die skills die we niet leerden op het moment in ons leven dat leren juist het belangrijkste was: als kind, puber of jongvolwassene.

Wie stelt de vraag: wie ben jij?

Het lijkt dan ook ingegeven te worden door de maatschappij waarin we leven. Van jongs af aan worden we structureel getraind in het opdoen van kennis van zaken en technische vaardigheden. Vanaf de basisschool tot het moment waarop een jongvolwassene de arbeidsmarkt betreedt. Op zich is er niks mis met dat soort kennis en vaardigheden, ze staan ten slotte op een cv. Alleen: wat nou als er bij een sollicitatieprocedure twee identieke cv’s zijn? En nog iets opmerkelijks: op het moment dat die baan is bemachtigd, dan ineens volgt er een test op vaardigheden waarvoor nooit is geleerd. Hoe logisch is dat? Wanneer heeft een jongere ooit op school moeten nadenken over de vraag: wie ben jij?

Soft skills bepalen succes

Nog een ander punt. Om een baan te bemachtigen beoordelen we een kandidaat voor een groot deel op het cv. Maar om succesvol te zijn ín die baan draait het voor een groot deel om de soft skills. Het is dan ook bewezen dat soft skills allesbepalend zijn voor succes. Het zijn namelijk vaardigheden zoals samenwerking, communicatie en interactie die iemand verder helpen. Die vaardigheden overstijgen alles. In tegenstelling tot hard skills: die zijn relatief gezien eenvoudig aan te leren. Dus dan vraag ik me af: hoe logisch is het dat we zoveel tijd besteden aan het leren van hard skills?

Nieuwe tijd breekt aan

Op het moment dat mensen zelf een training of opleiding mogen kiezen, dan kiezen 9 van de 10 personen een training op het gebied van soft skills. Dat komt niet doordat we allemaal onzekere wezens zijn. Het komt doordat we als mens een enorme behoefte hebben aan zelfrealisatie. Een kanttekening daarbij is dat deze behoefte mede wordt gedreven door de enorme welvaart van de afgelopen jaren. Er is ruimte voor zelfontplooiing. In tijden van (langdurige) crisis, verschuift de focus van mensen en organisaties naar “overleven” en doen wat er nodig is om overeind te blijven. Dat staat wat mij betreft los van de discussie rond het belang van hard- en softs skills. Zeker in de komende jaren. Veel van onze werkzaamheden gaan veranderen door de steeds snellere groei en beschikbaarheid van data. Het World Economic Forum verwacht dat we binnen nu en vijf jaar voor de helft van onze werkzaamheden afhankelijk zijn van data. De nadruk voor werknemers komt daardoor nog meer te liggen op vaardigheden zoals probleemoplossend vermogen, creativiteit, samenwerken en kritisch denkvermogen. Het belang van ontwikkeling van soft skills en goede inzet van leerprogramma’s is in mijn ogen dan ook cruciaal.

Faciliteer en ondersteun je medewerkers

Datzelfde rapport van de WEF wijst op het belang van re- en upskilling voor werknemers op die eerder genoemde vaardigheden om hun (veranderende) werk te kunnen blijven uitvoeren. Voor werknemers is het belangrijk na te gaan wat je plan is om je op die vlakken te ontwikkelen. Voor werkgevers is het belangrijk dat je hierin faciliteert en ondersteunt. Wees je ervan bewust dat bijna twee derde van de werkgevers wordt gekozen omdat er voldoende mogelijkheden zijn voor persoonlijke ontwikkeling. Het is ontzettend belangrijk dat je hiervoor aandacht hebt en het op waarde schat.

David Brode

RiplRock