Een paar jaar geleden was ik het slechte zomerweer in Nederland ontzettend zat. Het was hartje zomer en de regen kwam al weken met bakken uit de hemel. Ik snakte naar zon. Daarom pakte ik op vrijdag na het werk mijn spullen en stapte de auto in. Op weg naar het mooie weer. Ik had mazzel, want een paar dagen later zat ik op een mooie plek in de zon. Maar dat was feitelijk een kwestie van geluk. Als je niet weet waar je naartoe wilt, dan kun je hele leuke dingen tegenkomen. Maar je kunt ook verloren raken in datgene wat je aan het doen bent. Daarmee is een concreet doel altijd de basis voor iedere gedragsverandering. Voor het bereiken van zo’n doel moet je wel zorgen dat de beweging die je maakt past bij jezelf, je omgeving en je situatie. Anders kun je lang blijven hobbelen.
MAAR WAT IS DAT PRECIES; EEN CONCREET DOEL?
Ik had na mijn actie van die vrijdagmiddag dus mazzel. Mijn doel was: zon. Nu denk je misschien: dat is toch een lekker concreet doel? Niet echt. Sowieso was daar de onhandige keuze om op zwarte zaterdag door Frankrijk te gaan rijden. Het had dus echt anders kunnen lopen. Dagenlang in de auto slapen. Pech onderweg. Geen campingplek te vinden. Mijn doel was weliswaar ‘ik wil zon’, maar wat is dat precies? Wil ik warmte? Wil ik geen regen? En waarom wil ik dat? Dat ik zon kreeg, was prettig. Alleen was de kans dat ik was beland op een plek die helemaal niet paste bij dat wat ik wilde doen of bereiken vele malen groter.
WAT WIL JE PRECIES?
Een concreet doel doet recht aan jezelf, de omgeving waarin je je bevindt en de situatie waarmee je op korte, midden en lange termijn te maken hebt. Stel dat je wilt afvallen. Dan is de eerste vraag: waarom? Is dat omdat je over een jaar in trouwkleding wilt passen? Omdat je gezondheid in gevaar komt? Of omdat je een marathon wilt lopen? Bepalen wat je wilt bereiken en daarmee recht doen aan jezelf, zorgt ervoor dat je het concreet maakt. Anders kom je al snel tot een doel als ‘zoveel kilo ongeveer’.
WAT IS ERVOOR NODIG EN WAAROM WIL JE HET?
Dan de omgeving en de situatie. Dat heeft te maken met dat je je doel afstemt op de mogelijkheden die zich daarin bevinden. In welke omgeving moet je je bevinden om je doel te bereiken? Moet je naar de sportschool of juist naar een diëtist? Als je kijkt naar wat je wilt bereiken, maak je het concreet door stil te staan bij wat er exact voor nodig is. En waarom dat nodig is, in de context van de omgeving waarin je je bevindt. Wil je afvallen, omdat je een bepaalde job ambieert? Wil je straks een gezonde grootouder zijn? Of spelen andere zaken op lange of korte termijn een rol?
KRAAKHELDER SINDS CORONA
Sinds de laatste maanden, vanwege de coronacrisis, is te zien dat leidinggevenden ineens kraakhelder kunnen zijn over wat binnen hun organisatie de essentie is om overeind te blijven. Dat is bijvoorbeeld te zien in de voedingsindustrie. Daar worden hele heldere vragen gesteld, zoals: Welke voorraden moeten wij op orde hebben om onze producten te kunnen blijven produceren? Hoe zorgen we dat bepaalde verpakkingen geleverd blijven worden? Welke producten zijn essentieel voor de verkoop en welke minder? Je merkt dat mensen worden gedwongen om na te denken over wat bijdraagt aan wat ze willen (jezelf), de omgeving en de situatie.
ZO TOETS JE OF EEN DOEL CONCREET IS
Een helder en concreet doel kun je toetsen aan je zintuigen. Een van de vragen die ik stel, als iemand mij vertelt over wat hij of zij wil bereiken is: waaraan merk ik het als jij je doel hebt bereikt? Wat zie ik jou dan doen of wat hoor ik jou dan zeggen? Wanneer je jouw doel dusdanig kunt omschrijven dat het voor jezelf kraakhelder is wat je wilt bereiken, in welke omgeving en welke situatie(s) dat van toepassing is, dan heb je daarmee je eerste en allesbepalende stap gezet voor duurzame gedragsverandering.
Voor effectieve ontwikkeling is gedragsverandering nodig. En voor succesvolle gedragsverandering is een gedegen plan nodig. Het stellen van een concreet doel is één van de zes principes voor effectieve gedragsverandering. Deze principes maken zo’n plan tastbaar, meetbaar en behapbaar. Die aansluit op de persoonlijkheid en waarmee je een flow creëert die verandering heel tastbaarder maakt. Waardoor het bereikbaar en dus succesvol wordt.
David Brode
RiplRock