Jarenlang was ik een sportman. Dat stond lange tijd stil. Kinderen, carrière, je kent het wel. Negen jaar geleden besloot ik daarin verandering te brengen. Tegenwoordig kickboks ik, waar ter wereld ik ook ben, iedere maandag-, woensdag- en vrijdagochtend. Toen ik daarmee weer meer begon, had ik glasheldere motivatie en dat heeft ervoor gezorgd dat het nu een gewoonte is.
HET TWEEDE PRINCIPE
Bij gedragsverandering draait het erom dat je voelt waarom je wilt veranderen. Dat is het tweede van de zes principes van succesvolle gedragsverandering. Eerder legden we uit dat het resultaat van een organisatie afhankelijk is van de mate waarin je doelstellingen en kennis weet om te zetten in effectief gedrag. We zoomden in ons blog in op het belang van een doel. Nu zoomen we in op motivatie.
DE MOTOR VAN VERANDERING
De rol van motivatie bij gedragsverandering is groot. We hebben het dan niet zozeer over hoe je gemotiveerd kan blijven. Het gaat om wat je drijft in het begin, waarom je dit nu doet. Motivatie werkt als een kickstart bij gedragsverandering. Je wilt iets bereiken en hebt een doel. Door je motivatie gaat jouw motor draaien. Zonder intrinsieke motivatie wordt het opstarten om je doel te bereiken onmogelijk. Het is dus ook essentieel in te zoomen op die motivatie: waarom is de verandering een must voor je? Wat mis je als je het niet waarmaakt en hoe ziet het eruit als je je doel daadwerkelijk bereikt?
INZICHT
Motivatie laat zich vrij vertalen naar ‘voordeel’. Zelf voordeel behalen bij een persoonlijk doel is geen egoïsme. Het is hoe we als mens in elkaar zitten. Als er aan het behalen van een doel voor jou geen voordeel zit, dan houdt het geen stand. Motivatie kan gekoppeld worden aan je persoonlijke waarden (dat wat jij belangrijk vindt). Of aan de hiërarchie van jouw fundamentele behoeften. Denk bijvoorbeeld aan zekerheid, erkenning, verbinding, ontwikkeling, een bijdrage leveren en vrijheid. Een financieel doel (‘ik wil over drie jaar een miljoen op m’n bankrekening hebben’), kan als onderliggende behoefte vrijheid hebben.
PIJN VERSUS PLEZIER
Motivatie kan onderverdeeld worden in twee richtingen. Aan de ene kant is er de motivatie om pijn te vermijden. Aan de andere kant is er de motivatie om plezier te verkrijgen. Zo gaat de ene persoon bijvoorbeeld sporten om er beter uit te zien (plezier). Terwijl de ander wil voorkomen belachelijk gemaakt te worden in de vriendengroep, waarin iedereen sport (pijn). Deze twee richtingen werken vaak subtiel tegelijk. Toch voert een van de richtingen bijna altijd de boventoon. Leer die kennen en maak er gebruik van.
VAN KICKSTART NAAR GEWOONTE
Motivatie is als kickstart nodig om verandering in gang te brengen. Verandering in gang brengen vraagt energie. Energie die je nodig hebt om nieuw gedrag aan te leren en gewoontes te ontwikkelen. Als iets eenmaal een gewoonte is geworden, kost het je minder (of zelfs geen) energie. Maar voordat je zover bent, heb je wel die energie nodig. En die haal je letterlijk uit je motivatie. Als je goed inzicht hebt in waarom je iets wilt, dan wordt het ontwikkelen van patronen daarna een vrij natuurlijk proces.
HET BELANG VAN INZICHT
Als je totaal niet gemotiveerd bent om je doel te bereiken, dan ben je bij de start al kansloos. De kickstart om nieuwe routines te ontwikkelen is nodig, omdat dit in eerste instantie (in de motivatiefase) veel energie kost. Zonder brandstof start de machine niet. Zijn de nieuwe gewoontes routine, dan vereisen ze geen energie meer. Tussentijds kan het natuurlijk gebeuren dat je, om wat voor reden dan ook, even wat motivatie moet tanken. Maar motivatie neemt in een proces van gedragsverandering altijd af. Dat klinkt negatief, maar dat is het juist niet: het geeft je namelijk de tijd om nieuwe patronen te ontwikkelen. En dat is wat je wilt bij een succesvolle gedragsverandering.
Inzicht in motivatie is het tweede van de in totaal zes principes van succesvolle gedragsverandering. Het derde principe is boeken van mini-succesjes, door je doel op te knippen in kleine stappen. Daarop zoomen we in bij het volgende blog.
Robert Israel
RiplRock