Eerder schreven we dat kleinere, haalbare stappen nodig zijn om te bereiken wat je wilt. Je doel opknippen in kleinere acties: van minisuccessen naar big win. Dat is één van de zes bewezen principes van effectieve gedragsverandering. Die kleinere acties zorgen er namelijk voor dat je voortgang blijft zien en je gemotiveerd blijft. Hieronder zoomen we in op die kleine stappen. We noemen ze bewust minisuccessen. Want ook als een actie niet leidt tot datgene wat je op dat moment voor ogen hebt, is het een succes.
WAT ZIJN MINISUCCESSEN PRECIES?
Dat zijn alle dingen die je in het hier en nu kunt doen vanaf het moment dat je je doel hebt gesteld. Het zijn de inzichten die je krijgt als je stilstaat bij wat je wilt bereiken. Door bewust stil te staan bij wat je NU doet, worden alle stappen die je neemt en de acties die je daaraan koppelt ervaringen. Ervaringen die je vervolgens kunt zien als een succes, juist omdat ze je helpen in je weg naar de verandering die je voor ogen hebt.
WAAROM ZIJN MINISUCCESSEN NODIG VOOR EEN BIG WIN?
Op het moment dat je minisuccessen viert, gebeuren er twee dingen. Ten eerste geeft het je feedback over waar je naartoe aan het bewegen bent. Je krijgt de mogelijkheid om bij te sturen. Ten tweede creëert het een flow van een situatie waar je naartoe aan het bewegen bent. Het klinkt misschien populair, maar ik meen het oprecht: op het moment dat je een minisucces kunt zien als feedback uit de omgeving, dan wordt het onmogelijk dat je faalt. Want je krijgt alleen maar reacties die je kunt gebruiken om je aan te passen naar het doel dat je wilt bereiken. Als je er op die manier naar kijkt, dan is dus ook elke minifailure die je ervaart een succes. Je leert er namelijk iets van. Het geeft je inzicht over de manier waarop je omgaat met het doel dat je wilt bereiken.
DE KRACHT VAN EEN MINISUCCES
Tony Robbins roept het al heel lang: het zijn niet de doelen die ons gelukkig maken, maar maar wie je wordt terwijl je bezig bent je doelen te bereiken. Dat doet ertoe. Ik ben het daar ontzettend mee eens. Iedereen kent dat gevoel wel: iets graag willen, het uiteindelijk ook bereiken om vervolgens, na een kort gevoel van euforie, alweer gefocust te zijn op het volgende. Het behalen van je doel geeft bijna nooit duurzame voldoening. Op het moment dat je inzoomt en kijkt naar wie je als persoon moet worden om dat doel te bereiken, welke eigenschappen en waarden daarvoor nodig zijn, en je gaandeweg merkt dat je inzichten veranderen, dan draagt dat bij aan een gevoel van voldoening. En dát is wat inzoomen op minisuccessen met je doet. Inzicht in mensen die je ontmoet op je weg, de vaardigheden die je je eigen maakt, de overtuigingen of gedragingen die je aanpast of uitbreidt.
HOE KOM JE TOT EEN MINISUCCES?
Betrek je omgeving. Vraag wat anderen denken dat jij nodig hebt om te bereiken wat je wilt. Dat kunnen collega’s zijn, maar ook je kinderen. Met name kinderen kunnen je vaak haarfijn vertellen wat eraan schort. Vervolgens bepaal je de stappen en acties die je gaat nemen en vertaal je dat naar je minisuccessen. Op het moment dat je stilstaat bij wat je allemaal gaat tegenkomen in het bereiken van je doel, ga je bepalen wat dat van je vraagt, wat je ervoor nodig hebt en welke dingen je moet ontwikkelen. Zodat je de persoon kunt worden die je moet zijn om dat doel te bereiken. Je creëert als het ware een vangnet rondom het bereiken van je doel.
DE VIJAND VAN MINISUCCESSEN
Zorg dat je bij het kiezen, bezig zijn met en het behalen van je minisuccessen, ook let op een aantal typisch menselijke gedragsvalkuilen. In de psychologie worden die aangeduid als ‘biases’. Dat zegt je misschien niet zoveel, maar de voorbeelden herken je gegarandeerd (en zo niet, klik gerust door naar de Wikipedia-linkjes). We zijn bijvoorbeeld van nature geneigd om het simpele en snelle te doen. Dingen die op korte termijn een kleine voldoening of gevoel van beloning geven verkiezen we boven het moeilijkere. Terwijl we weten dat het moeilijkere op de lange termijn een beter resultaat geeft (hier speelt de belief bias speelt een rol, maar ook de present bias en ambiguity bias). We hangen dan aan ons eigen gedrag en kennis en weten goed te benoemen waarom iets niet zou werken of waarom (als er iets anders gebeurt) we het toch beter niet hadden moeten doen. Deze natuurlijke gedragsvalkuilen zijn een vijand van minisuccessen, met name omdat we geneigd zijn naar hetgeen we kennen.
GEDRAGSVALKUILEN WAARDOOR WE BLIJVEN HANGEN
Wat ik bijvoorbeeld vaak merk in gesprekken, is dat mensen moeilijk kunnen loskomen van de eigen gedachtepatronen, ook als ik ze specifiek vraag naar alternatieve oplossingen. Dat heeft dan weer (onder andere) te maken met de confirmation bias. We zoeken sneller naar informatie die past bij ons beeld of onze overtuigingen en we beoordelen zaken die we herkennen als betrouwbaarder. In het verlengde daarvan merk ik ook regelmatig dat mensen blijven hangen in een eerdere beslissing (sunk-cost-fallacy), omdat daar al tijd en moeite in is gestoken. Het voelt in zo’n geval niet oké om ergens mee te stoppen, terwijl we vaak wel weten dat doorgaan niet bijdraagt aan wat we willen bereiken. Mocht je nou tijdens het lezen van deze gedragsvalkuilen denkt dat ze niet voor jou niet gelden, dan komt dat doordat we allemaal een bias blind spot hebben.
KUN JE HIER DAN NIETS TEGEN KUNT DOEN?
Jawel hoor, maar je moet je er wel van bewust zijn dat je ‘systeem’ je niet zomaar zal helpen om je doelen te bereiken als die afwijken van je huidige gewoonten. En dat komt weer doordat we juist van die gewoonten afhankelijk zijn om enigszins normaal te kunnen functioneren. Zo hoef je je ’s ochtends niet af te vragen of de koelkast nog op z’n plek staat of dat je sleutel past op je deur. Onze autopiloot kickt als het ware op gewoonten omdat die geen (mentale) moeite kosten. Hoe eerder iets een gewoonte wordt, hoe sneller het geen bewuste aandacht nodig heeft en je kunt focussen op het hier en nu. Tof toch? Behalve dan dat het merendeel van onze gewoonten zijn gevormd toen we nog jong waren en lang niet altijd passend zijn bij wie we nu zijn.
De stappen die we in de afgelopen blogs hebben behandeld zijn erop gericht om je zoveel mogelijk te wapenen tegen onze natuurlijke neigingen en om nieuwe gewoonten te creëren. Nieuwe gewoonten eigen maken wordt makkelijker als je bewust stilstaat de acties, stappen en gedragingen die je gaat toepassen om je doel te bereiken. En door de feedback die je krijgt of ervaart te zien als minisuccessen.
En mocht je nou iets willen, maar kost het je teveel moeite om het gedrag regelmatig toe te passen? Koppel die niet-leuke-maar-belangrijke-actie aan iets wat je leuk vindt. Kathy Milkman noemt dat temptation bundling. Check haar podcast hierover.
David Brode
RiplRock